پهنای باند Bandwidth به معنی حجم اطلاعاتی است که از نقطه ای به نقطه ای دیگر منتقل می گردد.
پهنای باند بر سرعت انتقال اطلاعات نیز تاثیردارد ولی تنها عامل تعیین کننده آن در شبکه نیست و عوامل دیگری نیز بر سرعت انتقال اطلاعات تاثیر می گذارند. در سیستم های مداربسته مبحث پهنای باند در هنگام ارسال اطلاعات از دوربین مداربسته به دستگاه ضبط کننده مطرح می گردد. نکته حائز اهمیت در این باره محدودیت پهنای باند است به خصوص اگر ابعاد پروژه بزرگ بوده و تعداد دوربین مداربسته های زیادی در محل نصب شده باشند. لذا لازم است تا با نحوه محاسبات آن نیز آشنایی کامل داشته باشید.
با توجه به این که هر دوربین بر اساس طراحی خود میزان مشخصی از پهنای باند را برای ارسال اطلاعات مصرف می کند.
در یک سیستم مداربسته عوامل زیادی بر مصرف پهنای باند موثر اند که در زیر به آنها اشاره می کنیم:
- فرمت فشرده سازی
از جمله فرمت های فشرده سازی در دوربین مداربسته می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- MPEG4: یک فرمت قدیمی است که در حال حاضرذ نیز در برخی از دوربین های مداربسته یا دستگاه های ضبط مورد استفاده قرار می گیرد.
- فرمت H.264: تا پیش از آمدن ورژن های جدیدتر مانند H.265 رایجترین فرمت فشرده سازی در تصاویر دوربین مداربسته بود.
- فرمت H.265: فرمت H.265 دارای دوبرابر نرخ فشرده سازی نسبت به H.264 با حفظ کیفیت تصاویر می باشد.
- فرمت Ultra265: این کدک ساخت شرکت یونی ویو است بهترین نوع کدگذاری در دوربین های مدار بسته برای فشرده سازی تصاویر ویدئویی محسوب می گردد که تا 95% از حجم ذخیره سازی کاهش داده شده
2. فریم ریت
میزان فریم در تصاویر می تواند تاثیر مستقیم بر مصرف پهنای باند بگذارد. اغلب دوربین ها دارای نرخ فریم 25 تا 30 FPS هستند. این میزان در دستگاه ها قابل تنظیم است و هر چه کمتر باشد بهتر است.
3. تعداد دوربین های نصب شده
با توجه به این که هر شبکه پهنای باند محدودی را در اختیار دارد و هرچه تعداد دوربین ها افزایش یابد از میزان آن بیشتر کاسته می شود در نتیجه باید در طراحی شبکه تعداد دوربین ها و پهنای باند شبکه با هم تطابق داشته باشد
4. حالت های مختلف ضبط
همانطور که می دانید حالت های مختلفی برای ضبط در دستگاه ضبط وجود دارد مانند حالت روز و شب، ضبط با حالت حرکت Motion Detection و ...
برای مثال چنانچه حالت ضبط را بر روی ضبط حساس به حرکت یا Motion Detection قرار دهیم اگر تصویر اولیه در مدت زمان طولانی به همان حالت اولیه باقی بماند و هیچ عامل متحرکی وارد آن نشود دوربین تصاویر یکسان پشت سر هم حذف خواهند کرد تا زمانی که سوژه ای وارد تصویر گردد که منجر به شروع ضبط شود. این کار تا حد زیادی بر روی کاهش حجم تصاویر و مصرف پهنای باند تاثیر دارد.
5. رزولوشن دوربین و نسبت تصویر (Aspect Ratio)
رزولوشن دوربین مداربسته تعیین کننده کیفیت تصاویر است. هرچه رزولوشن بالاتر باشد حجم تصاویر نیز بیشتر شده و پهنای باند بیشتری را اشغال می کند. برای مثال تصاویر حاصل از یک دوربین 8 مگاپیکسلی پهنای باند بیشتری را نسبت به یک دوربین 5 مگاپیکسلی اشغال می کنند.
6. نوع کاربری، محل نصب دوربین، تراکم سوژه ها در تصویر
هرچه محیطی که دوربین در آن نصب می گردد شلوغ و پر رفت و آمد و دارای تعدد سوژه های مختلف باشد پیچیدگی تصاویر بیشتر بوده و حجم آنها نیز افزایش می یابد در نتیجه پهنای باند بیشتری اشغال می گردد.
موضوع مهم دیگر مصرف پهنای در شبکه جهانی یا همان اینترنت است زیرا هزینه جداگانه ای به طور مداوم برای آن پرداخت می گردد و چنانچه به درستی مصرف نشود منجر به افزایش هزینه ها شده و از کارایی سیستم می کاهد. پس توصیه می گردد محاسبات و تنظیم دوربین های مداربسته را با دقت زیادی انجام دهید. معمولا زمانی که بخواهید از راه دور و هنگامی که در محل حضور ندارید به تصاویر مداربسته خود دسترسی داشته باشید چنین موردی پیش می آید. در اینجا یک راهکار موثر پیشنهاد می کنیم و آن هم این است که برای صرفه جویی در مصرف پهنای باند می توانید از جریان فرعی یا Sub Stream برای دیدن تصاویر استفاده کنید. Sub Stream جریانی است که معمولا برای کاهش حجم تصاویر از رزولوشن، کیفیت، فریم ریت و سایر آپشن های تصاویر می کاهد.